Dat ass wuel deen eenzege Begrëff, mat deem een
d`Situatioun am Sekundarunterrecht am Norde ka beschreiwen. D`Gemauschels ëm de
Standuert vun der neier Akerbauschoul ass nuren d`Spëtzt vum Äisbierg.
Jorelaang Planungen, dann Verwäerfe vun de Pläng an nei Plangen duerchféire
asw., dat huet näischt mat nohalteger Planung ze dinn – dat eenzegt, wat
nohalteg wierkt, dat ass de Bildungsstau bei eise Kanner a Jugendlechen.
Als Beispill soll eis den Technesche Lycée vun Ettelbréck
dingen. Zanter dem Ufank leeft dës Schoul ëmmer erëm an der Entwecklung der
Zuel vun de Schüler hannendran. Wat 1946 an de Schoulsäll vun der Ettelbrécker
Primärschoul mat 175 Schüler ugefaangen huet, ass 1952 an en eegent Gebai “op
der Bréck” gewiesselt. Vun 188 Schüler (1955) iwwer 262 (1956) ass d`Schülerzuel 1967 op 403
geklommen. D`Gebai wor natiirlech erëm ze kleng, an esou goufen d`Klassen op
dräi Gebaier verdeelt: nieft dem Haus “op der Bréck” goufen ët Klassen an der
aler Molkerei an an der Maarthal.
1968 ass dunn ugefaange ginn e neit Gebai an der Salentiny
Avenue ze bauen op engem Terrain, deen 1963 kaf ginn ass. Am Schouljoer 1969/70
ass déi nei Schoul a Betrib geholl ginn mat 567 Schüler fir schonn erëm 4 Joer
méi spéit ze kleng ze sinn fir 983 Schüler. 1975 ass en neie Flillek un
d`Schoul ugebaut ginn, dofir hunn ower 2 Haiser an der Waarkener Strooss misse wäichen.
Zäitweileg huet de Keller missen duerhale fir Schoul ze halen.
Wéi sollt ët anescht sinn: Ufanks de 90er Joren wor
d`Schoul erëm ze kleng. Op d`Méiglechkeet, dee neie Flillek mat engem zweete
Stack ze vergréisseren an en dobäi op déi nämmlecht Héicht wéi dat “aalt” Gebai
ze bréngen, huet misse verzicht ginn. Ursaach: dee neie Flillek ass nët stabil
genuch fir nach en zweete Stack drop ze bauen. Et blouf dunn nach déi
provisoresch Léisung vu Container. Dofir ass d`Parkplaz vun der Schoul, déi
souwisou och schonn ze kleng war, zum Deel benotzt ginn an d`Personal huet hier
Autoe missen an de Pausenhaff stellen. Well d`Container ze no bei der Waarkener
Strooss stoungen, hu missen 3 Haiser do opkaf ginn, déi zënter 20 Joer eidel
stinn. Et ass näischt méi ausdauernd wéi Provisorien; duerfir stinn haut, 20
Joer méi spéit d`Container nach ëmmer do an d`Schoul ass – wie soll ët wonneren
– nach ëmmer ze kleng. Zanter 20 Joer gëtt versprach, geplangt, verworf,
getréischt asw. Déi Schüler, déi virun 20 Joer an enger iwwerfëllter Schoul
erzielt kruten, ët géif eng nei Schoul gebaut ginn, schécken haut hir Kanner an
déi nämmlecht Schoul.
Fir de Problem ze léisen, ass 2007 de Nordstad-Lycée
opgemaach ginn. Wann ee geduecht hätt, elo géing sech no enger Plaz emkuckt
ginn, wou Wuesstem méiglech ass, dann hat ee sech gëiert. Op Dikrech tëschent
dat neit Gebai vun dem Klassesche Lycée an der Hotel Schoul ass déi nei Schoul
era gezwonge ginn. Nët nuren, datt domat d`Méiglechkeet verspillt gouf, de
Nordstad-Lycée ze vergréisseren, mee ët huet een deenen zwou anere Schoulen
d`Méiglechkeet geholl, hir Gebaier gläichfalls ze erweideren.
De Nordstad-Lycée ass an der Tëschenzäit ...ze kleng an
d`Schüler sinn nach op zwee aner Gebaier verdeelt.
Elo steet de Bau vun der Militärschoul un. Geplangt ass se
zu Ettelbréck an der Waarkener Strooss op déi Plaz, wou déi dräi Haiser zanter
20 Joer eidel stinn. Si soll mam Lycée Technique zesummeschaffen. Eng weider
Schoul op eng Plaz, wou de Raum fir Säll an och Parkplazen ëmmer méi enk gëtt.
Mee mer bauen alt emol, obwuel nach ëmmer kee weess, op de Lycée Technique op
der nämmlechter Plaz bleift, wou d`Akerbauschoul hikënnt a wat mat der aler
Akerbauschoul geschitt. Och d`Fro nom Standuert vun der Schoul fir
Fleegeberuffer ass nach nët beäntwert.
Dat ass nuren ee Beispill, mat wat fir engem Interessi d`Planung
vun de Schoul-Gebailechkeeten virgeholl gëtt. Wann een d`Planung vun de Gebaier
mat der demografescher Situatioun am Norde vergläicht, da kënnt een nët
derlaanscht festzestellen, datt d`Zuel vun de Kanner, déi dës Schoulen eng
Kéier besiche wäerten, schonn beim Plange bekannt woren an d`Schoule vu vireran
ze kleng woren. Beispill Planung an Entwécklung tëschent 1968 an 1973. An deem
Zäitraum ass d`Zuel vun de Schüler zu Ettelbréck am LT vu 567 op 983 geklommen.
Dat hätt schonn beim Bau, deen 1968 ugefaange ginn ass, misse berücksichtegt
ginn, well all déi Kanner woren zu deem Zäitpunkt schonn an der Primärschoul.
Dat wor ower nët de Fall, mam Resultat, datt 4 Joer nom Ofschloss vum Bau
d`Schoul schonn erëm ze kleng war.
De Norden ass kloer am Nodeel, wann ët ëm nei Schoule geet.
Wann am Zentrum eng Schoul gebraucht gëtt, da brauch ët nët vill Zäit fir e
neit Gebai dohinner ze stellen. Am Norden dauert d`Plange ganz dacks
Jorzéngten, wann dann iwwerhaapt eppes
geschitt.
Un der Situatioun ännert och déi läscht Décisioun vum
Ministerrot näischt. Am Géigendeel ët beweist, datt d`Konzeptlosegkeet ëmmer méi konkret Formen unhëlt.
D`Akerbauschoul, op der Knupp iwwer dem Lycée an der Hotelschoul, ouni eng
ugepasste Stroosseninfrastruktur kann och mat engem neie Bussystem, dem
“Mettis”, nët zur Verbesserung vun der Verkéierssituatioun bäidroen. Wann een
dann och nach berücksichtegt, datt de “Mettis” seng eege Spur soll kréien, déi
sougenannte Fisselsbréck (Foussgängerbréck!) nei muss gebaut ginn, fir datt de
Bus se ka benotzen fir duerno duerch e Wunnvéierel ze fueren, an dann nach eng
Vëlospist derbäi muss kommen (parallel zu deene Pisten, déi scho bestinn), dann
duerf een sech eeschtlech Gedanken iwwer de Chaos maachen, deen dann tëschent
Ettelbréck an Dikrech Dag fir Dag um Menü steet.
An dann deen neie Nordstad-Lycée op Ierpeldeng, dem Bild no,
wat op der Pressekonferenz gewise ginn ass, direkt niewent d`Haus vun der ALA.
Hei gëtt der ALA d`Méiglechkeet geholl, sech z`erweideren. Gläichzäiteg mussen
d`Schülerbussen all duerch den Zentrum vun Ierpeldeng fueren, fir iwwer eng
vill ze schmuel Strooss bei déi nei Schoul ze kommen.
Mat deem neie Nordstad-Lycée hu mer dann zwee Technesch
Lycéeën op nët emol 2 km Loftlinn vuneneen. Wann ët ëm d`Schüler géing goen, da
wier en technesche Lycée am Raum Housen-Maarnech wuel wesentlech méi nëtzlech.
An der Tëschenzäit duerfen d`Leit aus dem LT zu Ettelbréck,
d`Schüler wéi d`Personal hier Hoffnungen, aus hiren agëengte Verhältnesser
erauszekommen, nees op “St. Nimmerleinstag” erausschiben... mee doranner hu se jo schonn Übung!
Am Norden besteet e Bildungs-Stau
um Niveau vun der Infratruktur, ower och um Niveau vun der Organisatioun.
Ëmmer erëm kënnt ët vir, datt Jongen oder Meedercher aus
dem héije Norden bis an d`Stad Lëtzebuerg oder souguer an de Minett musse
fueren, fir dee Beruff ze léieren, deen hire Wënsch entsprécht. D`Argument ass zimlech
ëmmer dat nämmlecht: ët sinn nët genuch Schüler do fir déi Klass. Wann
d`Schüler dës laang Rees nët wëllen op sech huelen, mussen se en anere Beruff
léieren. Et sollt een emol versichen, e Schüler vun Esch-Uelzecht op Clierf ze
schécken, fir do an d`Schoul ze goen. Dat géif e Skandal ginn. An ëmgekéierter
Richtung déi nämmlecht Distanz zeréckleeën fir an d`Schoul ze goen, gëtt ower
als vertrietbar ugesinn.
Et muss zum Standard ginn, datt am Norden
Grondqualifikatiounen (Haaptberuffer am Bau an an der Industrie) ugebueden an
och geléiert musse ginn, onofhängeg vun den Intressenten! Et duerf nët sinn,
datt Schüler de Beruff musse wiesselen, well an enger raisonabeler Distanz zu
sengem Wunnuert keng entspriechend Schouloffer zer Verfügung steet. D`Argument,
datt dat ze deier gëtt, duerf hei nët gëllen. Den J.F. Kennedy huet op d`Fro,
wat méi deier wier wéi d`Schoul, geäntwert: “Keng Schoul”! Hien huet dat Wuert “Nohalteg”
nach nët kannt, mee hie wousst seng Bedeitung wesentlech besser, wéi all déi,
déi haut mat der Nohaltegkeet dorueter hauséire ginn.
Fir dem Bildungsstau am Norden en Enn ze setzen fuert d`ADR
Norden:
® Eng nohalteg, der demografescher Situatioun ugepasste
Planung vun de Gebailechkeeten fir de Sekundarunterrecht;
® Méiglechkeeten fir d`Schoul ze vergréisseren beim Plangen
mat ze berücksichtegen;
® Eng gudd Erreechbarkeet vun de Schoulen mam ëffentlechen
Transport;
® Eng däitlech Trennung vu Wunn- a Schoulvéierel;
® E garantéiert Angebot un Ausbildungsklassen fir déi
wichtegst Beruffer am Handwierk, am Handel an an der Administratioun.
D`Kanner an déi Jugendlech sinn genee esou vill wäert wéi
hir Kollegen aus dem Zentrum an dem Süden. Si hunn duerfir och d`Recht op déi
nämmlecht Qualitéit vun Ausbildung!
“Lëtzebuerg besser plangen”, ënnert deem Motto huet eis
Regierung am Juni hir “Plans sectoriels”
virgeluecht. Hei kréie mer den Androck vermëttelt, datt am Wunnengsbau, an der
Landschafts(ver)Planung, am Transport an an den Industriezonen mat System
virgaange gëtt. D`Schoule sinn als Plan sectoriel komplett iwwergaang ginn,
obwuel si mat all deenen anere Pläng vernetzt misste sinn. Wéi kann ee
Wunnengsbau plangen, Landschafte verplangen, Transportwiesen zukunftsgeriicht
organiséiren an Industriezonen nei grënnen, wann een nët weess, wou Dausende vu
Kanner a Jugendlecher eng Plaz hunn, fir op d `Zukunft virbereet ze ginn. Wie
beim Plange vun der Zukunft d`Kanner an d`Jugend vernoléissegt, baut d`Zunkunft
op Sand amplaz op Fiels!
Ech ka mer keen Urdeel erlaben iwwert d'Situatioun vun der Infrastruktur am Norden, dofir just eng (oder annerhallef) Remark:
AntwortenLöschenDass en Schüler enner Emstänn reese muss, wann eng eng spezifesch Ausbildung well maachen, ass keen neie Phänomen: meng Schwester huet deemols och vun der Musel op Dikkrech fuere mussen, well soss néirenswou Hotelschoul offréiert gouf. A se huet eben dowéinst am Internat misse wunnen. Haut ass dat och nach esou. De Schüler, dee vu Clierf an d'Stad kennt, kritt all Stonn en direkten Zuch - sou extreem schlecht ass d'Situatioun do net.
An déi hallef Remark: d'Eislek ass grouss, an et wunnen net vill Leit do. An méi wéi d'Hallschecht vun de Leit wunnen em Ettelbreck/Dikkrech. Obwuel op de Kapp gesinn grad sou vill, wann net méi, investéiert gett, ass d'Infrastruktur eben net sou gudd wéi am dicht besiddelten Zentrum a Minette. Dat muss een zu engem gewesse Grad akzeptéiren.